Tài Liệu Hải Quân
Tuần Dương Hạm USS HUE CITY CG-66
Lê Chánh Thiêm
Tuần-Dương hạm USS Hue City CG-66 là chiến-hạm Hoa-Kỳ đầu tiên và cho đến hôm nay, là chiến-hạm duy nhất của Hoa-Kỳ mang tên một thành-phố Việt-nam, nước mà quân-đội Mỹ đã từng tham chiến. Đô-Đốc Patric T. Cassidy là Hạm trưởng USS Hue City CG-66.
USS Hue City là chiến-hạm thứ 14 do hãng đóng tàu Ingalls Shipbuilding ở Pascagoula, tiểu-bang Mississippi chế-tạo, cũng là chiến-hạm thứ 20 được trang-bị hệ-thống Aegis hướng-dẫn hỏa-tiễn. Chiến hạm hạ thủy vào ngày 20 tháng 2 năm 1989. Hạ thủy vào ngày 1 tháng 6 năm 1990 và được làm lễ đở đầu vào ngày 21-7-1991, bà Jo Ann Cheatham, phu-nhân của Trung-Tướng Thủy-Quân Lục-Chiến hồi hưu Earnest C. Cheatham, Jr. là mẹ đỡ đầu. USS Hue City treo cờ hiệu Thủy-Quân Lục-Chiến và cờ Hải-Quân Hoa-Kỳ. Chiến hạm được gắn máy 4 động-cơ turbine giúp nó có khả-năng chạy đến 30 hải-lý một giờ.
Việc chọn thành-phố Huế đặt tên cho một chiến-hạm Mỹ bắt nguồn từ việc một đơn-vị thuộc Hải-Quân Mỹ đã tham-gia một trận chiến tại Huế. Trong Tết Mậu-Thân, vào nửa đêm ngày 31 tháng 1 năm 1968, Cộng quân tung tất cả lực-lượng của chúng tấn công trên toàn lãnh-thổ miền Nam, vi-phạm lệnh ngưng bắn mà bọn chúng đã ký-kết hòng chiếm miền Nam Việt-Nam trong bất ngờ. Tại thành-phố Huế, Hải-Quân Hoa-Kỳ tham-dự một trận đánh được ghi đậm nét trong quân sử Mỹ. Đây là một chiến-thắng hào-hùng không riêng cho Hải-Quân mà là niềm vinh-dự cho cả Quân-đội Mỹ.
Một số quân vào khoảng một tiểu-đoàn (dưới 2,500 quân) của Hải-quân Mỹ đã anh-dũng đánh bật một lực-lượng Cộng-quân trên 10 ngàn người ra khỏi thành-phố Huế. Các quân-nhân Mỹ thuộc Trung-đoàn 1 và Trung-đoàn 5 Thủy-quân Lục-Chiến Mỹ sát cánh cùng với Sư-Đoàn 1 Bộ-Binh Việt-Nam Cộng-Hòa, được sự yểm-trợ của Trung-đoàn 7 và Trung-đoàn 12 Kỵ-Binh Hoa-Kỳ, đã đánh tan Cộng-quân, buộc chúng phải rút chạy ra khỏi thành-phố Huế mà bọn chúng đã tràn ngập và chiếm giữ từ mấy tuần trước. Trong trận nầy, Trung-sĩ Thủy-quân Lục-chiến Alfredo Gonzalez được tưởng thưởng “Medal of Honor”, một huy-chương cao quý của Quân Lực Mỹ về những hành-động dũng-cảm, can trường của ông. Ngày nay, để tưởng nhớ vị anh hùng này, tên ông được đặt cho chiếc USS Gonzalez DDG-66. Cũng trong chiến-thắng Huế, nhiều quân nhân Mỹ cũng được tưởng thưởng những huy-chương cao quý khác.
Trong trận Tết Mậu-Thân tại Huế, Cassidy có tham dự trận đánh, ông là một Trung-đội trưởng thuộc Tiểu-đoàn 2, Lực-lượng Hải-quân Mỹ. Ngày 22-01-2000, lễ “kỷ-niệm chiến thắng tại Huế” được tổ-chức long-trọng tại Căn-cứ Hải-quân “Naval Station Mayport” thuộc Jacksonville, Florida do Đô-đốc Cassidy đúng ra tổ-chức với đầy đủ lễ nghi quân cách và các cuộc vui sau buổi lễ. Trong thư gửi đi để mời quan khách và các chiến-hữu tham-dự, Đô-Đốc Cassidy viết:
-“We proudly carry the privilege of hosting this event that marks the anniversary of the Tet offensive and the fierce fighting that followed, liberating the City of Hue”
(Chúng tôi vinh hạnh được đặc ân đứng ra tổ-chức buổi lễ nầy để đánh dấu cuộc tấn-công vào dịp Tết và cuộc chiến-đấu anh-dũng sau đó để giải-phóng thành-phố Huế).
Trên huy-hiệu, phần trên là hàng chữ USS HUE CITY, dưới là CG 66, phần trong bên trên có hình con rồng, giữa là huy hiệu có ghi motto: Fidelity (trung thành), Courage (can đảm) và Honor (Danh dự).
USS Hue City trang-bị hệ thống Aegis, với giàn radar điện-tử giúp cho chiến-hạm phát-giác ra mục-tiêu dễ-dàng, ngay cả mục-tiêu ở dưới nước, và cùng một lúc, radar này có thể giúp chiến hạm có thể bắn đến nhiều mục-tiêu khác nhau một cách chính-xác.
USS Hue City có nhiệm-vụ hướng-dẫn nhanh chóng, chống đỡ mọi tấn công trên biển để hộ-tống cho các chiến hạm, các tàu vận chuyển. Nó còn có khả năng chống lại các cuộc tập họp tấn công từ trên các tàu chiến, tàu ngầm, máy bay và hỏa-tiễn của địch. Thêm vào đó, nó có khả năng tấn-công địch quân bằng các hỏa-tiễn, tấn công các mục tiêu trên biển, trên bộ và các súng trên tàu. Aegis Weapon System, một hệ-thống tập họp với Vertical Launching System và SPY radar cho phép nó phóng ra nhiều hỏa-tiễn, điều-khiển đường bay đến mục-tiêu một cách chính-xác hơn các hệ-thống trước nay.
Hệ-thống phóng thẳng đứng có khả-năng chống lại các cuộc tấn công hay hăm dọa từ trên không. Nó bao gồm các hỏa-tiển thường và hỏa-tiển lợi hại Tomahawk. Bộ-phận biến tướng radar SPY-1B phóng ra những điện từ trường liên-tục về mọi hướng trong phạm-vi 200 dặm. Đây là tiến-bộ được áp-dụng để phát-giác các mũi tấn-công vào chiến-hạm. Trên tàu còn trang-bị súng 5”, súng bắn nhanh hiệu Phalanx và hỏa-tiễn chống chiến-hạm địch được điều khiển bằng hệ thống Vertical Launching System. USS Hue City còn được trang-bị hệ-thống chống tàu ngầm với hệ-thống sonar cực mạnh. Ngoài ra, còn được trang bị 2 trực-thăng SH-60B Seahawk để phòng-vệ và tăng-cường khả-năng tiến công.
Hue City CG 66 đầu tiên được phái đến Địa-Trung-hải để tăng phái cho hàng-không mẫu-hạm USS Theodore Roosevelt CVN 71. Nó cũng được phái đến tăng cường cho Liên Hiệp Quốc giữ hòa-bình tại Bosnia, canh chừng lực-lượng Serb trong vùng cấm bay của Liên-Hiệp-Quốc. Khi đang trong chương-trình dưỡng quân và huấn luyện gần Vịnh Guantanamo, Cuba, vào tháng 4-1994 nó được chỉ-định trực-tiếp hộ-tống cho Khu-trục-hạm Squadron 22 để giúp cho Liên-Hiệp-Quốc tại Haiti. Một năm sau, nó về hoạt-động tại vùng biển Caribbean. Vào ngày 22-3-1995, USS Hue City trở về với USS Theodore Roosevelt, phục vụ tại Hồng Hải, có nhiệm-vụ kiểm soát vùng cấm bay Nam Iraq. Đến 24-5-1996, USS Hue City tuần phòng tại biển Baltic. Đến 29-4-1997, USS Hue City sang Địa-Trung Hải nằm trong nhóm HKMH USS John F. Kennedy CV 67, hoạt-động tại biển Adriatic.
USS Hue City được Chính-phủ và quân-đội tưởng thưởng nhiều lần, gồm: huy-chương Meritorious Unit Commendation, 3 huy-chương Battle Efficient, Southwest Asia Service Madal, 3 Hải vụ Bội-tinh, huy-chương Nato, CNO Safety Award và 3 huy-chương Phục-vụ Cộng-đồng.
Hue City được chỉ định là soái hạm của Carrier Group Six; hậu cứ đặt tại Naval Station Mayport, gần Jacksonville, tiểu bang Florida, Hoa Kỳ.
Lê Chánh Thiêm San Jose, 2002
